Regelmatig worden borstgevoede baby’s voor preverbale logopedie aangemeld in verband met flesweigeren. Meestal zijn de baby’s rond de 3 maanden oud en moet moeder binnenkort weer beginnen met werken. Dat de baby niet meer/nog niet uit de fles drinkt, geeft dan veel onrust en stress.  Hieronder vindt u enige informatie over flesweigeren. Al praten preverbaal logopedisten liever over flesonkunde.

Hoe leert een baby drinken?
Een pasgeboren baby drinkt reflexmatig. De voedingsreflexen helpen de baby bij de borst- en de flesvoeding. Deze reflexen integreren na een aantal weken en zijn als de baby 3 á 4 maanden oud is bijna helemaal verdwenen. Het zuigen is dan aangeleerd en dit wordt een meer bewuste motorische vaardigheid. Een baby die altijd de borst heeft gehad, zal dus ook in de eerste maanden moeten leren hoe hij ook uit de fles kan drinken. Soms gaat dit gemakkelijk en soms kost dit wat moeite. Wij adviseren daarom om tussen de 4 en 6 weken na de geboorte te beginnen met het aanbieden van een flesje, liefst om de dag, om ook deze motorische vaardigheid goed te leren. Soms gebeurt het dat een baby onvoldoende oefening krijgt om ook willekeurig  te leren drinken uit de fles. Hij heeft onvoldoende ervaring opgedaan en kan geen gebruik meer maken van de vroege voedingsreflexen. De baby weet dus niet (meer) hoe hij het moet doen. Daarom noemen wij preverbaal logopedisten flesweigeren liever ‘flesonkunde’. De baby doet het immers niet expres.

Wat kunt u doen om flesweigeren te voorkomen?
Als de baby volledige borstvoeding krijgt, begin dan tussen de 4 en 6 weken na de geboorte met om de dag een flesje met afgekolfde melk aan te bieden. De baby maakt in eerste instantie gebruik van de aangeboren voedingsreflexen, dus wees niet bang voor tepel-speenverwarring.
Merkt u dat de baby enige moeite heeft met het drinken uit een flesje, bied deze dan dagelijks aan. Door met regelmaat een flesje aan te bieden, leert de baby ook goed te drinken uit de fles. En is borst- en flesvoeding goed te combineren.

Wat kunt u doen als de baby niet (meer) uit de fles drinkt?
Op internet en in folders worden veel verschillende tips gegeven. Het is onze ervaring dat het uitproberen van de vele tips voor veel onrust en stress kan zorgen. Dit voelt uw baby ook aan en dat maakt het oefenen met de fles dan geen fijn moment meer. Daarbij houden deze tips geen rekening met de leeftijd van uw baby.  De leeftijd van uw baby is bepalend voor de aanpak. En daarnaast is ieder kindje anders en dat vergt ook een specifieke benadering.

Maaske Treurniet, collega preverbaal logopedist en lactatiekundige beschrijft de onderstaande adviezen per leeftijd op haar website. Zij geeft cursussen aan collega preverbaal logopedisten/lactatiekundigen over de door haar ontwikkelde behandelmethoden bij flesweigeren en flesacceptatie. Bregje heeft deze scholingen ook gevolgd en inmiddels ruime ervaring met de behandeling van deze doelgroep. 

Flesweigeraar 0-5 maanden:
Hoewel de willekeurige motoriek geleidelijk aan toeneemt, is er nog wel reflexactiviteit aanwezig waar u gebruik van kunt maken.

• Geef de fles op een voedingsmoment, nadat uw baby zichzelf gemeld heeft. Bij verzadiging zijn er minder voedingsreflexen aanwezig.
• Wissel niet te vaak van fles, maar bied steeds dezelfde fles aan op verschillende tijdstippen
• Gebruik beweging tijdens het voeden met de fles, bijvoorbeeld wiegen, rondlopen en laat uw baby focussen op een liedje of kijken naar een draaiende muziekmobile
• Lukt het niet? Wacht niet te lang met het inschakelen van hulp. Moet u bijna weer werken? Of is uw baby inmiddels 4 maanden oud? Schakel dan een preverbaal logopedist in.

Flesweigeraar 6+ maanden
Na 5-6 maanden zal uw baby vooral de willekeurige motoriek gebruiken om te drinken. Biedt u na 5 maanden pas voor het eerst een flesje aan, dan vergt dit daarom een andere aanpak.

• Laat uw baby rustig de fles ervaren. Hoewel uw baby nog niet kan praten, begrijpt hij/zij al wel veel meer dan u denkt. Leg aan uw baby uit waarom het belangrijk is om een fles te gaan drinken. Uw baby kan vaak al prima wat langer zonder voeding als u eens weg moet. Laat een familielid of oppas de fles aanbieden terwijl de moeder even weggaat.
• Ook kunt u het drinken uit de fles voordoen, uw baby is enorm leergierig en neemt dingen van u aan.
• U kunt gaan oefenen met een lepel of tuitbeker om op die manier vocht binnen te krijgen. Op momenten dat de moeder thuis is, kan de baby natuurlijk gewoon borstvoeding krijgen.
• Is het in jullie situatie toch belangrijk om de fles te leren drinken, schakel dan preverbale logopedie in. Soms lukt het drinken uit de fles met goede begeleiding nog wel.

Preverbale logopedie bij flesweigeren
Bregje Hollanders (preverbaal logopedist) is gespecialiseerd in de behandeling van flesweigeren en flesacceptatie. De behandeling vindt, in principe, in de thuissituatie plaats. Meestal is 1 consult in de thuissituatie en online coaching voldoende. De ervaring is dat de meeste baby’s binnen enkele dagen (weer) probleemloos uit de fles kunnen drinken. Soms vraagt het probleem rondom het accepteren van de fles een bredere aanpak en zijn meerdere consulten nodig.

Wat houdt de behandeling in?

• U krijgt uitgebreide uitleg over de oorzaak van het flesweigeren/-acceptatie;
• Er wordt meegekeken met een flesvoedingsmoment en hierbij worden direct concrete adviezen gegeven;
• In overleg met u wordt een plan van aanpak op maat opgesteld dat past bij jullie situatie. U ontvangt dit persoonlijke plan van aanpak ook per mail;
• Persoonlijke coaching, via whatsapp, telefonisch of een videoconsult.

Meer weten over flesweigeren/-acceptatie maar ook over andere mondmotorische zaken?
Kijk op de Instagram van Maaske of luister hier naar haar podcast.