Taalontwikkelingsstoornis
Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis hebben moeite met taal. Een peuter die weinig praat en onverstaanbaar is.
Of een wat ouder kind dat kromme zinnen maakt of verkeerde werkwoorden gebruikt.
Als de ontwikkeling van de communicatie niet goed verloopt, kan dit ernstige gevolgen hebben. Voor de verdere
ontwikkeling, schoolloopbaan en carrière, Vroegtijdige signalering van spraaktaalproblemen is enorm belangrijk.
Logopedisten kunnen de spraak- en taalontwikkeling van kinderen beoordelen en daarin adviseren.
Een taalontwikkelingsstoornis is een stoornis in het leren van taal. Sommige kinderen zijn laat met praten. Ze beginnen
bijvoorbeeld pas op 3-jarige leeftijd met het praten in zinnen. Er is dan sprake van een vertraagde taalontwikkeling, wat niet
perse problematisch hoeft te zijn. Bij andere kinderen verlopen stukjes van de taalontwikkeling anders dan gemiddeld.
Een kind kan bijvoorbeeld een grote woordenschat hebben. Het begrijpt alles wat er gezegd wordt ook uitstekend.
Maar het heeft moeite met het verwoorden van datgene wat het wil vertellen. Dan is er sprake van een afwijkende
taalontwikkeling.
Kenmerken taalontwikkelingsstoornis
Hoe weet je of er sprake is van een taalontwikkelingsstoornis? Kinderen die daar last van hebben, kunnen één of meer van de
volgende kenmerken vertonen:
- het kind kent weinig woorden;
- het kind heeft moeite om op een woord te komen;
- het kind vertelt vaak hetzelfde (vaak dezelfde woorden);
- het kind maakt veel fouten in zinnen;
- het kind maakt erg korte zinnen;
- het kind begrijpt vaak niet wat er verteld wordt;
- het kind klapt dicht, of zegt; "dat weet ik niet" als er een vraag gesteld wordt;
- het kind is stil en praat
weinig;
- het kind lijkt niet te
luisteren;
- het kind praat met veel denkpauzes, stopwoorden en/of herhalingen;
- het kind wordt driftig als het niet begrepen wordt, of als het zelf iets niet begrijpt.
Oorzaken
Soms is er een tijdelijke oorzaak aan te wijzen voor de
taalontwikkelingsstoornis. Een kind kan bijvoorbeeld veel last hebben
van
middenoorontstekingen en daardoor een tijdje niet goed horen.
Vaak is er geen duidelijke oorzaak aan te geven en wordt verondersteld dat er
ergens in het brein een verstoring optreedt die
met de huidige neurologische
onderzoeksmethoden niet kan worden vastgelegd.
Gevolgen
Problemen met praten kunnen grote gevolgen hebben als ze niet worden onderkend.
Als je bepaalde dingen niet goed begrijpt of niet goed duidelijk kunt maken, kan dat leiden tot misverstanden in de
communicatie. Die frustraties worden soms
vertaald in agressief of juist teruggetrokken gedrag.
Een stoornis in de mondelinge taal kan ook negatieve gevolgen hebben voor het
leren lezen en schrijven. En omdat taal ook
een belangrijke rol speelt bij het denken, kunnen taalproblemen de oorzaak zijn (of worden) van leerproblemen of
leerachterstanden.
Wat doet de
logopedist?
De logopedist onderzoekt uitgebreid de taal en de spraak van het kind. Daarbij
wordt ondermeer gebruik gemaakt van
gestandaardiseerde testen. Verder onderzoek en eventueel behandeling door een kinderarts of kno-arts kan nodig zijn. Ook kan
een doorverwijzing naar een audiologisch centrum worden gedaan voor een
multidisciplinair onderzoek.
De logopedische behandeling is indirect en/of direct. Bij een indirecte therapie
instrueert en begeleidt de logopedist de ouders
of verzorgers in de manier waarop ze het kind tot spreken kunnen stimuleren. Bij de directe logopedische behandeling staat de
wisselwerking tussen kind en logopedist centraal. De logopedist traint het taalbegrip en verbetert het luistergedrag; er wordt
gewerkt aan de woordenschat, de zinsbouw en de uitspraak. Bij kinderen die nog niet of nauwelijks spreken krijgen de
voorwaarden om tot spreken te komen aandacht: het gebruiken van taal voor een bepaald doel, het imiteren van een ander,
het oogcontact , het nemen van beurten.
De ouders of verzorgers worden zoveel mogelijk bij de behandeling betrokken. In
de therapie wordt rekening gehouden met
de totale ontwikkeling van het kind, de eventuele bijkomende problemen en de mogelijkheden in de omgeving van het kind.
Het resultaat van de behandeling hangt onder andere af van de oorzaak van de vertraagde ontwikkeling. In het algemeen
geldt dat een vertraagde spraak- en taalontwikkeling goed te behandelen is, zeker als de problemen al op jonge leeftijd
onderkend worden. Al voor hun tweede jaar kunnen kinderen bij de logopedist terecht.
Samenwerking
Wij werken nauw samen met het spraaktaalteam van het Audiologisch Centrum Holland-Noord en is er goed contact met de
leerkrachten en eventuele ambulant begeleiders van de kinderen die bij ons behandeld worden voor een
taalontwikkelingsstoornis.
